Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης (AI) δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστο τον τομέα της νομικής επιστήμης. Ενώ η AI προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα—όπως επιτάχυνση ερευνών, ανάλυση μεγάλων όγκων δεδομένων και αυτοματοποίηση επαναλαμβανόμενων εργασιών—η αλόγιστη χρήση της ενδέχεται να εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη νομική ασφάλεια, την ηθική και την ποιότητα της δικαιοσύνης.

1. Υπονόμευση της επαγγελματικής ευθύνης

Οι αυτοματοποιημένες νομικές συμβουλές που βασίζονται σε AI δεν συνοδεύονται από την ευθύνη και τη δεοντολογία που διέπουν έναν επαγγελματία δικηγόρο. Η χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε ανακριβείς ή εσφαλμένες νομικές εκτιμήσεις, τις οποίες κανείς δεν μπορεί να αναλάβει υπεύθυνα.

2. Αδιαφάνεια (Black Box Problem)

Πολλοί αλγόριθμοι AI λειτουργούν ως «μαύρα κουτιά», χωρίς να είναι εύκολα κατανοητοί ή ελέγξιμοι. Αυτό δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα όταν καλούμαστε να αξιολογήσουμε τη νομική εγκυρότητα ενός συμπεράσματος ή σύστασης που προκύπτει από την AI.

3. Κίνδυνοι παραβίασης προσωπικών δεδομένων

Η χρήση συστημάτων AI στην ανάλυση νομικών δεδομένων μπορεί να οδηγήσει σε παραβιάσεις προσωπικών δεδομένων, ιδιαίτερα εάν αυτά τα συστήματα δεν συμμορφώνονται με το GDPR ή εάν ο χειρισμός τους γίνεται χωρίς την κατάλληλη εποπτεία.

4. Ενίσχυση προκαταλήψεων (bias)

Αλγόριθμοι εκπαιδεύονται με βάση ιστορικά δεδομένα, τα οποία ενδέχεται να εμπεριέχουν προκαταλήψεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αναπαραγωγή ή και ενίσχυση ανισοτήτων, ακόμη και σε κρίσιμες νομικές αποφάσεις.

5. Αποδόμηση του ρόλου του δικηγόρου

Η ευρεία χρήση της AI σε συμβουλευτικό επίπεδο, ή ακόμη και σε πιο προχωρημένα στάδια νομικών διαδικασιών, μπορεί να οδηγήσει σε υποβάθμιση του ρόλου του δικηγόρου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα και την ανθρώπινη διάσταση της νομικής πράξης.

Συμπεράσματα

Ως νομικοί, οφείλουμε να σταθούμε κριτικά απέναντι στην τεχνολογία, να επιδιώξουμε τη σωστή ενσωμάτωσή της, και να υπερασπιστούμε τα θεμελιώδη δικαιώματα και την ηθική που διέπουν το επάγγελμά μας.